بررسی گفتمان کودکان دارای اتیسم براساس فرانقش تجربی در چارچوب زبان‌شناسی نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، گروه زبان و زبانشناسی، زنجان، ایران

2 استادیار رشته زبانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، گروه زبان و زبان شناسی، زنجان، ایران (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی تهران، ایران

10.30465/ls.2020.5679

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی گفتار کودکان 6 تا 10 سالة دارای اتیسم براساس نظریة نقش‌گرایی هلیدی می‌باشد. دو گروه 7 نفره از کودکان 6 تا 10 ساله طبیعی و دارای اتیسم، گروه‌های شاهد و تجربی تحقیق را تشکیل می‌دهند که به صورت تصادفیِ طبقه‌ای از جامعة آماری مربوط انتخاب شده‌اند. داده‌های گفتاری هر دو گروه ثبت و براساس فرانقش تجربی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد فرایند مادی و فرایند وجودی به‌ترتیب، بیشترین و کمترین درصد را در گفتار افراد اتیسم به‌خود اختصاس می‌دهند. اتکا بر افعال مادی در فرد اتیسمی‌ نشان دهنده وجود مشکل در دستیابی به واژگان و مشکلات شناختی وسیعتری می‌باشد. همچنین، فرایندهای مادی، بیشترین میانگین را در هر دو گروه به خود اختصاص داده‌اند. فرایند رابطه‌ای و ذهنی در رتبه‌های بعد قرار می‌گیرند. کمترین میانگین در هر دو گروه، متعلق به فرایند وجودی است که در گروه افراد اتیسم تقریباً صفر است. در همة موارد، افراد طبیعی، نسبتِ بیشتری از فرایندها را بکار بردند که نشان می‌دهد استفادة بیشتر از فرایند رابطه‌ای، رفتاری و تا حدی ذهنی، مستلزم کاربرد فراوان‌تر نقش‌های گفتمانی‌ای همچون ابراز عقیده، ارزیابی و توصیف می‌باشد. نتایج این تحقیق می‌تواند برای روانشناسان و مربیان کودکان دارای اتیسم و زبانشناسان مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Autistic Children's Speech on the basis of Experiential Metafunction in the Framework of Halliday's Systemic Functional Grammar

نویسندگان [English]

  • Nazila Sarshar 1
  • Mohammad Reza Oroji 2
  • Behzad Rahbar 3
1 Department of Linguistics, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
2 department of linguistics, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
3 Department of Linguistics, Faculty of Persian Literature an Foreign Languages, Allameh Tabataba'i, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to study the speech of 6 to 10-year-old autistic children based on Systemic Functional Grammar. Two groups, namely experimental including seven 6-10-year-old autistic children and control group, with seven 6 to 10-year-old non-autistic children, participated in the study based on stratified random sampling. Data were collected and analyzed according to experiential metafunction. Results showed that material and existential processes had the highest and the lowest percentage respectively. Emphasis on material process is indicative of a vast cognitive difficulty in finding appropriate words. The material process accounted for the highest means in both groups, followed by relational and mental processes. The lowest mean in both groups belonged to existential process which was almost zero in experimental group. In all processes, the control group used more processes, depicting they fulfilled a higher number of functions including expressing ideas, evaluating and describing. The outcomes would be beneficial for all the psychologists, autism trainers, and linguists.

کلیدواژه‌ها [English]

  • autism
  • discourse. Experiential metafunction
  • Halliday's Systemic Functional Grammar

مراجع

ابراهیمی‌پارسا، فاطمه. (1389). بررسی اختلالات زبانی کودکان دارای اتیسم پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
بازیار، مهدی. (1391). تحلیل فرایندهای موجود در گفتمان افراد زبان‌پریش فارسی‌زبان در چارچوب زبان‌شناسی نقش‌گرای نظام‌مند. پایان‌نامه دکتری رشته زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
روح پرور، رحیمه، کرمی، مهدیه، مددی، محسن. (1393). مقایسه ویژگی‌‌های آوایی- واجی و صرفی-نحوی کودکان دارای اوتیسم با کودکان سالم. مجله توانبخشی نوین، 18 (3)، 64-68.

 

سلمانی، معصومه، محمودی بختیاری، بهروز و رئیسی، فیروزه. (1387). تجزیه و تحلیل کلام بیماران اسکیزوفرنیک از جنبه اصل همیاری گرایس. مجله توانبخشی، 29، 28-34.

 

عامری، حیات، گلفام، ارسلان، کولک، هرمان، عشایری، حسن، حق شناسی، علی محمد، کردزعفرانلو کامبوزیا، عالیه. (1387). بررسی تعامل بین توانایی پردازش توالی‌های شناختی و درک نحوی در بیماران فارسی‌زبان دارای زبان‌پریشی بروکا. مجله توانبخشی، 29، 20-27.

 
مهری، آذر، طحان زاده، بهنوش و جهانی، یونس .( 1389 ). بررسی کاربرد زمان‌های مختلف افعال فارسی در بیماران دارای زبان‌پریشی بروکای بی دستور. مجله شنوایی‌شناسی، 9 (1)، 78-85.
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, text revision DSM IV-TR. (4th ed.). Washington, DC: American Psychiatric Association.
Armstrong, E. M. (2001). Connecting lexical patterns of verb usage with discourse meanings in aphasia. Aphasiology,15, 1029–1046
 
Armstrong, E. M. (2005). Language disorder: A functional linguistic perspective. Clinical Linguistics and Phonetics, 19(3), 137-153.
 
Armstrong, E. M. (207). Clause Complex relations in aphasic discourse: a longitudinal case study. Journal of Neurolinguistics, 7(4), 261-275
 
Bartolucci G, Pierce SJ, Streiner D, Eppel PT. (1976). Phonological investigation of verbal autistic and mentally retarded subjects. Autism Child Schizophr, 6, 303–316.
Boucher, J. (2003.Language development in autism. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngol, 1, 159-163.
 
Bushwick NL. (2001). Social learning and the etiology of autism. New Ideas in Psychology, 19, 49–75
Charman, T., Pickies, A., Simonoff, E., & Chandler, S. (2011). IQ in Children with autism spectrum disorders: Data from the special needs & Autism Project. Psychological Medicine, 41(3), 619-627.
Cohen, H., & Re´ millard, S. (2003). Encyclopedia of language and linguistics (ELL2)(2nd ed.). UK: Elsevier.
Ferguson, A. (1992). Interpersonal aspects of aphasic conversation. Journal of Neurolinguistics, 7, 277–294.
 
Halliday, M. A. K. (2004). An introduction to functional grammar (3rd ed.). London: Edward Arnold (Revised by C. M. I. M. Matthiessen).
 
Hart Barnett, J. E., & Whalon, K. (2011). Creating social opportunities for students with autism spectrum disorder in inclusive settings. Invention in Schools and Clinic, 46(5), 273-279.
 
Paul, R., Bianchi, N., Augustyn, A., Klin, A., & Volkmar, FR. (2008). Production of syllable stress in speakers with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 2,110-124
Rapin I, Dunn M. (2003). Update on the language disorders of individuals on the autistic spectrum. Brain and Development, 25, 166-172.
زبان‌شناخت
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان 1399
صفحه 135-153

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 20 خرداد 1399
  • تاریخ بازنگری: 28 مرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 17 شهریور 1399

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار