%0 Journal Article %T امریِ آینده، ساختی نادر در زبان‌های ایرانی %J زبان‌شناخت %I پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی %Z 2099-8002 %A اسماعیلی, محمد مهدی %D 2020 %\ 09/21/2020 %V 11 %N 1 %P 1-21 %! امریِ آینده، ساختی نادر در زبان‌های ایرانی %K وجه دستوری %K امری آینده %K زبان آسی %K ابیانه‌ای %K نشان‌داری %R 10.30465/ls.2020.5912 %X وجه امری درکنارِ دو وجه اخباری و التزامی جزء مهمترین وجوه دستوری زبان‌های دنیا ازجمله زبان‌های هندواروپایی است. گرچه فعل امری معمولاً برای مقولة زمان دستوری تصریف نمی‌شود، بااین‌حال ساخت امری آینده در درصد کمی از زبان‌های جهان وجود دارد. این ساخت تا به حال بجز یکی دو مورد، یعنی زبان آسی و زبان سغدی، در هیچ‌یک از دیگر زبان‌های ایرانی (باستان، میانه و نو) گزارش نشده است. بررسی پیش‌رو مشخص می‌کند که ساخت امری آینده که از دید رده‌شناختی به‌لحاظ اجتماع وجه امری با زمان آینده موردی نادر محسوب می‌شود، در ابیانه‌ای یکی از زبان‌های فلات مرکزی ایران نیز وجود دارد. برای تصریف فعل امری آیندة ابیانه‌ای وند [-iʃ] به ستاک حال فعل متصل شده و پس از آن شناسه‌های فعلی قرار می‌گیرند و به این شکل از ساخت امری حال متمایز می‌شود. ولی در صورت منفی این ساخت یعنی نهی آینده از وند [-ɔ] به‌جای وند مذکور استفاده می‌شود. %U https://languagestudy.ihcs.ac.ir/article_5912_3cdd4a64a4a93af28ffd6461a0ce71db.pdf