TY - JOUR ID - 1440 TI - نمونه‌ای از فرایند پیشین‌شدگیِ واکه‌ای در مطالعاتِ تاریخیِ زبان بلوچی (تبدیلِ تاریخیِ ū به ī) JO - زبان‌شناخت JA - LS LA - fa SN - 2099-8002 AU - محمودزهی, موسی AD - استادیار فرهنگ و زبان‌های باستانی Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 5 IS - 9 SP - 171 EP - 185 KW - زبان‌های ایرانی KW - بلوچستانِ ایران KW - زبانِ بلوچی KW - پیشین‌شدگیِ واکه‌ای KW - گونه‌های آزادِ واکه‌ای DO - . N2 - در تحول تاریخیِ زبان‌ها، اصواتِ آن‌ها تحتِ تأثیر عواملِ زبانیِ خاصی تغییر می‌کنند و از صورتی به صورتِ دیگر درمی‌آیند. در این مقاله، با بررسیِ 100 واژه در زبانِ بلوچی، یکی از زبان‌هایِ ایرانی، معلوم شد که واکۀ /ū/ در ایرانیِ قدیم، تحت تأثیر فرایند پیشین‌شدگیِ واکه‌ای، در بخشی از بلوچستانِ ایران، از جمله نواحیِ جنوبی و مرکزی، به /ī/ تبدیل شده و، در حالِ حاضر، در این مناطق به صورت گونۀ آزادِ دوگانه‌ای به دو صورتِ /ū/ و /ī/ رایج است. به‌علاوه، با بررسیِ این پدیده در بعضی از دیگر زبان‌هایِ ایرانی از شرقی‌ترین نواحی(حوزۀ پامیر) تا غربی‌ترین نواحی(حوزه‌های کُردی و بختیاری)، معلوم شد که این تحولِ تاریخی در آن زبان‌ها نیز اتفاق افتاده است و می‌توان آن را یک پدیدۀ گسترده و عمومی در زبان‌های ایرانی به حساب آورد. در نهایت این‌که بررسی این پدیده در زبانِ بلوچی در زمینه‌هایی مانند رده‌بندی، توصیف‌هایِ زبانی و مطالعاتِ تاریخی زبانِ بلوچی و گویش‌ها و لهجه‌های آن قابل استفاده است. UR - https://languagestudy.ihcs.ac.ir/article_1440.html L1 - https://languagestudy.ihcs.ac.ir/article_1440_6b5f9d5753ff58f1203269e42c80ac6c.pdf ER -