• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

زبان‌شناخت

  1. صفحه اصلی
  2. اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان

    نویسندگان

    • موسی محمودزهی 1
    • علیرضا بهره‌مند 2

    1 رشته فرهنگ و زبان‌های باستانی، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه ولایت ایرانشهر، ایران.

    2 عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران.

,
10.30465/ls.2019.4395
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

در این مقاله به بررسی اهمیت ترجمه بر اساس مستندات موجود از زبان‌های ایرانی در سه دورۀ تاریخی ایرانِ باستان شامل هخامنشی، اشکانی و ساسانی پرداخته شده است. یافته‌‌ها نشان می‌‌دهد که گستردگی جغرافیایی هر کدام از این سه فرمانروایی ایرانی و تنوع و تکثر جمعیت‌‌های انسانی با زبان‌ها، آداب و رسوم، و روابط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی متفاوت؛ ضرورت استفاده از ترجمۀ شفاهی و مکتوب را در میان مردم اجتناب‌‌ناپذیر ساخته بود. مستندات موجود و مباحث تاریخیِ پیرامون آنها، حاکی از آن است که غالبِ این ترجمه‌‌ها از نوعِ فرمان‌‌های شاهان، متون مذهبی، متون علمی، معاملات اقتصادی، و اسنادخانوادگی بود که هر کدام در جای خود هدف یا ضرورتی را در پی داشت، آن چنانکه بخشی ازاقدامات شاهان ساسانی مانند شاپور اول، شاپور دوم و خسرو انوشیروان را دراین خصوص، می‌‌توان به نام نهضت ترجمه تعبیر کرد. بررسیِ این ترجمه‌‌ها نشان می‌‌دهدکه چندین زبان با درجۀ اهمیت متفاوت به صورت همزمان در این امپراتوری‌‌ها رواج داشته است. حاصل این مقاله می‌‌تواند امروز به علومی مانند تاریخ، تاریخِ علم، باستان‌‌شناسی، زبان‌‌شناسیِ تاریخی، ایران‌‌شناسی، و فرهنگ و ادبیاتِ ایرانی کمک کند.

کلیدواژه‌ها

  • ایران باستان
  • زبان‌های ایرانی باستان
  • ترجمه
  • کتیبه
  • زند اوستا
  • متون مانوی
  • XML
  • اصل مقاله 236.11 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
ابوالقاسمی، محسن، (1390). دین‌‌ها و کیش‌‌های ایرانی در دوران باستان، چاپ سوم، تهران: هیرمند.
ابوالقاسمی، محسن، (1393). تاریخ زبان فارسی، چاپ سیزدهم، تهران: سمت.
اشمیت، رودیگر، (1382). فارسی باستان، در راهنمای زبان‌های ایرانی، ویراستۀ رودیگر اشمیت، ترجمۀ فارسی زیر نظر حسن رضایی باغ بیدی، جلد اول، تهران: ققنوس.
امریک، رونالد و ماتسوخ،‌ماریا، (1389). تاریخ ادبیات فارسی، جلد هفدهم (پیوست 1)، زیر نظر احسان یارشاطر، ترجمۀ فارسی زیر نظر ژاله آموزگار، تهران: سخن.
آموزگار، ژاله، و تفضلی، احمد، (1392). زبان پهلوی- ادبیات و دستور آن، چاپ هشتم، تهران: انتشارات معین.
بویس، مری، (1386). بررسی ادبیات مانوی در متن‌‌های پارتی و فارسی میانه، ترجمۀ امید بهبهانی و ابوالحسن تهامی، چاپ دوم، بی‌‌جا: انتشارات بندهش.
بویس، مری، (1393). منابع مکتوب دین زردشتی، ترجمۀ شیما جعفری دهقی، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی)، تهران.
بویل، جان اِی، (1392). ایران-تاریخ و میراث، ترجمۀ جعفر محسنی، تهران: ققنوس.
تفضلی، احمد، (1375). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، به کوشش ژاله آموزگار، تهران: سخن.
جعفری دهقی، محمود، (1395). راهنمایِ کتیبه‌‌های فارسی میانه (پهلوی ساسانی)، تهران: سمت.
چرتی، کارلو ج.، (1395).ادبیات پهلوی، ترجمۀ پانته‌‌آ ثریا، تهران: نشر فرزان روز.
حسن‌‌دوست، محمد، (1389).فرهنگ تطبیقی- موضوعی زبان‌ها و گویش‌‌های ایرانی، تهران: نشر آثار.
حق‌بین، فریده، (1392). زبان‌‌شناسی ایرانی- نگاهی تاریخی از دورۀ باستان تا قرن دهم هجری قمری، تهران: نشر مرکز.
راشد محصل، محمدتقی، (1380). کتیبه‌‌های ایران باستان، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
 راشد محصل، محمدتقی، (1366). هوم یشت، تهران: کاریان.
شریعت‌‌زاده، سیدعلی اصغر، (1393). سکّه‌‌های ایران زمین، چاپ دوم، تهران: موسسۀ فرهنگی انتشاراتی پازینه.
شهروینی، مهربان، (1381). دانشگاه گندی شاپور در گهوارۀ تاریخ، تهران: انتشارات پورشاد.
عریان، سعید، (1382). راهنمای کتیبه‌‌های ایرانی میانه، (پهلوی و پارتی)، معاونت پزوهشی، پژوهشکده زبان و گویش، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
کِنت، رولاند گ.، (1384). فارسی باستان- دستور زبان، متون، واژه‌نامه، ترجمه و تحقیق سعید عریان، پژوهشکده زبان و گویش، تهران: سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور.
گویری، سوزان، (1382). یسن‌‌های اوستا و زند آن‌‌ها (فصل‌های 70، 71، 72)، تهران: ققنوس.
محمدی ملایری، محمد، (1384). فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات توس.
معین، محمد، (1371). فرهنگ فارسی، قسمت اعلام، جلد ششم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مولایی، چنگیز، (1398). راهنمای زبان فارسی باستان، تهران، آوای خاور.
میرفخرایی، مهشید، (1383). فرشتۀ روشنی- مانی و آموزه‌های او، تهران: ققنوس.
هال، رابرت اندرسن، (1391). زبان و زبان‌‌شناسی، ترجمۀ محمدرضا باطنی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
یادگار زریران، (1392). برگردان ژاله آموزگار، تهران: انتشارات معین.
یوستی، فردیناند، (1388). بندهش هندی، متنی به زبان فارسی میانه، چاپ دوم، تصحیح و ترجمۀ رقیه بهزادی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
Josephson, Judith,(1997). The Pahlavi Translation Technique as Illustrated by Hôm Yašt,Uppsala: Acta Universitatis Upsaliensis.
Lecoq, P. (1997). LesInscriptions de la Perse Achéménide, Gallimard.
Miremadi, S. A. (2005). Theoretical Foundations and Priciples of Translation, The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Humanities (SAMT), Tehran.
Mollanazar, H. (2005). Principles and Methodology of translation, 7th edition, The Center for Studying and Compiling University Books in Humanities (SAMT), Tehran.
Yule, G. (2011). The study of language, fourth edition, Cambridge University press.
    • تعداد مشاهده مقاله: 610
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 962
زبان‌شناخت
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19
شهریور 1398
صفحه 123-141
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 236.11 K
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 02 اردیبهشت 1398
  • تاریخ بازنگری: 24 مرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 05 شهریور 1398
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 610
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 962

APA

محمودزهی, موسی و بهره‌مند, علیرضا . (1398). اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان. زبان‌شناخت, 10(1), 123-141. doi: 10.30465/ls.2019.4395

MLA

محمودزهی, موسی , و بهره‌مند, علیرضا . "اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان", زبان‌شناخت, 10, 1, 1398, 123-141. doi: 10.30465/ls.2019.4395

HARVARD

محمودزهی, موسی, بهره‌مند, علیرضا. (1398). 'اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان', زبان‌شناخت, 10(1), pp. 123-141. doi: 10.30465/ls.2019.4395

CHICAGO

موسی محمودزهی و علیرضا بهره‌مند, "اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان," زبان‌شناخت, 10 1 (1398): 123-141, doi: 10.30465/ls.2019.4395

VANCOUVER

محمودزهی, موسی, بهره‌مند, علیرضا. اهمیت ترجمه در مستنداتِ زبان‌های ایرانی باستان. زبان‌شناخت, 1398; 10(1): 123-141. doi: 10.30465/ls.2019.4395

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • هزینه‌های بررسی، چاپ و انتشار نشریۀ زبانشناخت 1402-11-03
  • اختصاص شناسۀ بین‌المللی DOI به مقاله‌ها در نشریۀ زبانشناخت 1399-08-10






اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب