نوع مقاله : علمی-پژوهشی
چکیده
واژههای شناور یا مفردات، آن دسته از واژههایی هستند که عنوان صرفی ثابتی ندارند. به عبارتی، این واژهها ما بین دو حوزة ساختواژه و نحو قرار میگیرند. از یک سو، واژه اند و از دیگرسو، تعیین معنای دقیق آنها مستلزم دقت در روابط نحوی و جایگاه آنهاست. بنابراین، مقولاتی واژگانی-نحوی به شمار میروند. از این رو، باید در ارتباط با دیگر واژههای جمله سنجیده شوند تا بتوان آنها را به یکی از مقولات نحوی زبان فارسی نسبت داد. مقالة حاضر با شیوه توصیفی- تحلیلی سعی دارد که این واژهها را در متن کتاب «ارشاد المریدین» کمالالدین حسین خوارزمی بررسی کند. برایند پژوهش حاکی از آن است که واژههای بس/ بسی، تا، چند/ چندین، چنین/ چنان، چون/ چو، همچو/ همچون، چه، دگر/ دیگر، که، مگر، هم، همه، هیچ، یک/ از واژههای شناوری هستند که در این متن به کار رفتهاند. بیشتر این واژهها در نقشهای دستوری قید (پرسش، منظور، زمان، شرط، استثنا، تردید، افزایش، نفی و ترتیب)، صفت (مقدار، پرسشی، مبهم و تعجبی)، حرف اضافه، مسندالیه، همپایگی، ضمیر (مبهم، پرسشی، غیرپرسشی و شمارشی) به کار رفتهاند. در این میان «که» پرکاربردترین واژه شناور این متن است که جملۀ بعد از آن در نقش ضمیر غیرپرسشی، پیوند، مسندالیه، صفت، مفعول، قید زمان و قید شرط ظاهر شده است.
کلیدواژه‌ها
)