نوع مقاله : علمی-پژوهشی
چکیده
زبانشناسی متن‌بنیاد رویکردی است نقشگرا با تأکید بر نقش ارتباطی زبان که کارکرد اصلی زبان را ایجاد ارتباط و انتقال معنا میان کنشگران زبانی می‌دانند. از این منظر، زبان سویه‌ای اجتماعی می‌‌یابد و عمدة نقش آن در اجتماع بررسی میشود. زبانشناسی نقشگرا برای زبان سه فرانقش قائل است که هریک از منظری به زبان می‌‌نگرند و برش‌‌های متفاوتی از جهان ارائه می‌‌کنند. فرانقش اندیشگانی/ تجربی زبان را ابزار بازنمایی دنیای درونی و بیرونی انسان‌‌ها می‌‌داند. فرانقش بینافردی زبان را ابزاری برای کنش متقابل میان انسان‌‌ها می‌‌انگارد و، در‌نهایت، فرانقش متنی که زبان را در ارتباط با بافت موقعیتی قرار می‌‌دهد و زمینة تحقق دو فرانقش پیش‌‌گفته را مهیا می‌‌سازد و بدین‌‌گونه، به همراه ابزار انسجامی، متنیتِ متن را شکل می‌‌دهد. در این مقاله، تلاش ما براین است که از منظر فرانقش متنی به خوانش شعری از اخوان بنشینیم و، با بررسی نحوة چینش عناصر در متن، چگونگی استفادة سبکی شاعر از این فرانقشها در بازنمودن ذهن خویش و درونمایة اثرش را نشان دهیم.
کلیدواژه‌ها
)