نوع مقاله : علمی-پژوهشی
چکیده
داستان دو مار متنی به زبان سغدی است که تمثیلی دربارۀ باورهای مانوی را نقل میکند. این متن به علّت داشتن ساختار زبانی سالم در میان متون سغدی مانوی، برای بررسی ردهشناختیِ آرایش سازه مناسب تشخیص داده شد. ردهشناسیِ آرایش سازهها، زبانها را بر مبنای ترتیب و نحوۀ قرارگرفتن سازهها کنار هم در جمله بررسی، مطالعه و دستهبندی میکند. چارچوب نظری برگزیده برای تحلیل آرایش سازهها این متن، نظریۀ «سوی انشعاب» درایر است. درایر، نخست، برای تبین رابطۀ سازههای همالگو با فعل و مفعول، نظریۀ «هسته و وابسته» (HDT) را و سپس با مورد انتقاد قراردادن آن، نظریۀ جایگزین «سوی انشعاب» (BDT) را مطرح کرد. بر مبنای نظریۀ (BDT)، سازۀ همالگو با فعل مقولۀ «غیرگروهی (غیرانشعابی)» و سازۀ همالگو با مفعول مقولۀ «گروهی (انشعابی)» است، بنابراین دو وضعیت، بنا به سوی انشعاب برای زبانها در نظرگرفتهمیشود: راستانشعابی و چپانشعابی. در بررسی این متن 28 مؤلفه بر پایۀ جفتعنصرهای درایرو مؤلفههای 24گانه دبیرمقدم معیار قرار گرفت. بر اساس این 28 مؤلفه 378 جفتعنصر یافت شد که 199 جفتعنصر، «چپانشعابی» و 179 جفتعنصر، «راستانشعابی» بودند. بر این اساس آرایش سازهها در این متن گرایش به سوی «چپانشعابی» دارند.
کلیدواژه‌ها
)