• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

زبان‌شناخت

  1. صفحه اصلی
  2. چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.)

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.)

    نویسندگان

    • الهام استادی 1
    • کتایون مزداپور 2

    1 دانشجوی دکترای فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران

    2 استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، پژوهشگاه علوم انسانی تهران، (نویسنده مسئول)،

,

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

10.30465/ls.2020.5067
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

زن به‌عنوان جنسیتی منفرد با شایستگی‌ها و ویژگی‌های مختص خود همواره موضوع پژوهش‌های مختلف بوده و در طول تاریخ، نگاه جوامع به او دستخوش دگرگونی شده است. مسأله‌ اصلی این پژوهش، زنان فرمانروا در ایران باستان (551 پ.م.-651 م.) و روند به قدرت رسیدن آنان بوده است. ضرورت انجام چنین پژوهشی در نگاه تاریخی به زن و بررسی چگونگی جانشینی فرمانروایان باستانی است که پایه‌گذار اندیشه‌های فلسفه‌ سیاسی دوران‌ پس از خود شدند. در این راستا، به این پرسش‌ پاسخ داده شد که چگونه یک زن که هیچ حق قانونی‌ای برای احراز این مقام نداشت، به تخت می‌نشست و نیز زمینه‌هایی که این نوع انتقال قدرت را فراهم می‌ساختند، چه بودند؟ بدین روش، مشخص شد که سه نوع استثنای کلی برای به تخت نشستن یک زن در ایران باستان وجود داشته است: 1- سهیم شدن یک شاه‌بانو در پادشاهی همسر خود که یک شاه بود 2- اعمال نفوذ و دسیسه‌ همسر شاه تا دستیابی وی به تخت شاهی3- عدم وجود هر جانشین یا نایب‌السطنه‌ مذکر که ناچار به انتخاب یک زن به‌عنوان فرمانروا می‌انجامید.

کلیدواژه‌ها

  • زن
  • فرمانروا
  • ایران باستان
  • اشکانی
  • ساسانی
  • XML
  • اصل مقاله 395.7 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
ابن‌ عبری‌، غریغوریوس‌(1992)، تاریخ‌ مختصر الدول، دارلمشرق، بیروت.
ابن اثیر، عزالدین (۱۳۷۰). تاریخ کامل، برگردان سیدمحمد حسین روحانی، جلد ۲. تهران: اساطیر.
اِدی، سموییل کندی. (1392). آیین شهریاری در شرق،ترجمه‌ فریدون بدره‌ای، تهران: علمی و فرهنگی.
افتخاری، یوسف (1396). گونه‌شناسی سکه‌های اشکانی، بیرجند: قُهستان.
افتخاری، یوسف (1397). سکه‌شناسی شاهان خاراسن، تهران: پازینه.
بلعمی، ابوعلی محمد بن محمد(۱۳۵۳). تاریخ بلعمی، تالیف ابوجعفر محمد بن جریر طبری، به تصحیح محمدتقی بهار، جلد اول، تهران: تابش.
ثعالبی نیشابوری، عبدالمالک بن محمد بن اسماعیل (۱۳۶۸). تاریخ ثعالبی، مشهور به غررالاخبار ملوک الفرس و سیرهم، ترجمه محمد فضائلی، تهران: قطره.
خان‌مرادی، مژگان (1396). زنان خاندان سلطنتی در دوره‌ اشکانی، فصل‌نامه‌ علمی-پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا، شماره‌ 36، 49-67.
دابرووا، ادوارد (1392). مدارکی درباره‌ الیماییس و شوشان پارتی، برگردانِ هوشنگ صادقی، در: امپراتوری اشکانی و اسناد و منابع آن، تهران: فرزان روز، 643-656.
دریایی، تورج (1383). شاهنشاهی ساسانی، برگردانِ مرتضی ثاقب‌فر، چاپ سوم، تهران: ققنوس.
دریایی، تورج و رضاخانی، خداداد (1397). از جیحون تا فرات: ایران‌شهر و دنیای ساسانی، برگردان مریم بیجوند، تهران: مروارید.
دنیوری، ابوحنیفه احمد بن داود. اخبارالطوال، ترجمه صادق نشات، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین و جعفر شهیدی، چاپ دوم، مجلد دوازدهم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و انتشارات روزنه.
سلوود، دیوید (1383). دولت‌های کوچک جنوب ایران در: تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، مجلد سوم، قسمت اول، پژوهش دانشگاه کمبریج، برگردان حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
شول، مونیکا (1392). مدارکی درباره‌ تاریخ و فرهنگ خاراکنه‌ پارتی، برگردانِ هوشنگ صادقی، در:  امپراتوری اشکانی و اسناد و منابع آن، تهران: فرزان روز، 627-642.
عریان، سعید (۱۳۶۱). خسروقبادان و ریدکی، چیستا، شماره ۹،  ۱۰۷۲ ۱۰۹۹.
عریان، سعید (۱۳82). راهنمای کتیبه‌های ایرانی میانه (پهلوی-پارتی)، چاپ اول، تهران، سازمان مییراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه).
علوی، هدایت‌الله (1389). زن در ایران باستان، چاپ چهارم، تهران: هیرمند.
فیروزمندی، بهمن و خان‌مرادی، مژگان (1393). درآمدی بر شناخت زنان ایران در عصر اشکانی، زن در فرهنگ و هنر، دوره‌ ششم، شماره‌ 2، 249-264.
کالج، مالکولم (1388). اشکانیان (پارتیان)، برگردان مسعود رجب‌نیا، چاپ چهارم، تهران: هیرمند.
کریستینسن، آرتور (1367). ایران در زمان ساسانیان، برگردانِ رشید یاسمی، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر.
گوبل، روبرت (1383). سکه‌های ساسانی در: تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، مجلد سوم، قسمت اول، پژوهش دانشگاه کمبریج، برگردان حسن انوشه، تهران: امیرکبیر.
لِوِلین-جونز، لوید (1394). شاه و دربار در ایران باستان: 559 تا 331 قبل از میلاد، برگردانِ فریدون مجلسی، تهران: نیلوفر.
مشکور، محمدجواد (1363). ایران در عهد باستان، در تاریخ اقوام و پادشاهان پیش از اسلام، تهران: انتشارات اشرفی.
ملک‌زاده بیانی، ملکه (1348). پادشاهی پوران‌دخت ملکه‌ ساسانی و پژوهشی درباره‌ سکه‌های زمان او، بررسی‌های تاریخی، سال چهارم، شماره‌ 1، 19-34.
ناردو، دان (1387). جمهوری روم، برگردان سهیل سُمّی، چاپ چهارم، تهران: ققنوس.
نیک‌نامی، کمال‌الدین و دژم‌خوی، مریم (1391). درآمدی بر نظام جنسیت و نابرابری اجتماعی در ایران دوره‌ ساسانی، جامعه‌شناسی تاریخی، دوره‌ چهارم، شماره‌ 1، 55-70.
نیک‌نامی، کمال‌الدین، قاسمی، رضا و رضایی، رضوان (1393). تحلیل اجتماعی زنان در جوامع سلوکی و اشکانی بر اساس مطالعه‌ مهرها و اثرمهرها، زن در فرهنگ و هنر، دوره‌ ششم، شماره‌ 3، 377-389.
وُلسکی، یوزف (1388). شاهنشاهی اشکانی، برگردانِ مرتضی ثاقب‌فر، چاپ چهارم، تهران: ققنوس.
ویزهوفر، یوزف (1389). ایرانیان، یونانیان و رومیان: نگاهی به دا وستد فرهنگی میان ایران و یونان، برگردان جمشید ارجمند، تهران: فرزان روز.
ویزهوفر، یوزف (1392). مدارکی درباره‌ تاریخ و فرهنگ پارس در دوران اشکانیان، برگردانِ هوشنگ صادقی، در: امپراتوری اشکانی و اسناد و منابع آن، تهران: فرزان روز، 657-674.
 
Bigwood, Joan M. (2004). Queen Mousa, Mother and Wife of King Phraatakes of Parthia: Reevaluation of the Evidence, Moussion, 4, 35-70.
Bivar, A. D. H. (2006). History of Eastern Iran, in: The Cambridge history of Iran: volume 3(1), Newyork, Cambridge University Press, fourth printing, 21-99.
Frye, Richard Nelson (2006). The Political History of Iran under the Sasanians’, in: The Cambridge history of Iran: volume 3(1), Newyork, Cambridge University Press, fourth printing, 116-180.
Kosmin, Paul J. (2014). The Land of the Elephant Kings: Space, Territory and Ideology in the Seleucid Empire, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Minns, Ellis H. (1915). Parchments of the Parthian Period from Avroman in Kurdistan,
Journal of Hellenistic Studies, XXXV, 22-65.
Lukonin, Vladinir and Ivanov, Anatoly (2012). Persian Art The Last Treature, Parkston.
Olson, Mary (2008). Goddesses, Priestesses, Queens and Dancers: Images of Women on Sasanian Silver. Honors Projects. Paper 32.
http://digitalcommons.iwu.edu/history_honproj/32
Strugnell, E (2008). Thea Mousa, Roman Queen of Parthia, Iranica Antiqua, XLIII, 275-298.
van’tHaaf, P. A. (2007). Catalogue of Elymaean Coinage: ca. 147 B.C.A.D. 228, Classical Numismatic Group.
Wright, Nicholas L. (2008). A Note on Cleopatra Thea, Antiochus Grypus and Athens, Mediterranean Archeology, Vol. 21, pp. 39-42.
 
 
    • تعداد مشاهده مقاله: 975
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 428
زبان‌شناخت
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 2
آذر 1398
صفحه 1-24
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 395.7 K
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 27 آبان 1398
  • تاریخ بازنگری: 10 دی 1399
  • تاریخ پذیرش: 08 بهمن 1398
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 975
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 428

APA

استادی, الهام و مزداپور, کتایون . (1399). چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.). زبان‌شناخت, 10(2), 1-24. doi: 10.30465/ls.2020.5067

MLA

استادی, الهام , و مزداپور, کتایون . "چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.)", زبان‌شناخت, 10, 2, 1399, 1-24. doi: 10.30465/ls.2020.5067

HARVARD

استادی, الهام, مزداپور, کتایون. (1399). 'چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.)', زبان‌شناخت, 10(2), pp. 1-24. doi: 10.30465/ls.2020.5067

CHICAGO

الهام استادی و کتایون مزداپور, "چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.)," زبان‌شناخت, 10 2 (1399): 1-24, doi: 10.30465/ls.2020.5067

VANCOUVER

استادی, الهام, مزداپور, کتایون. چگونگی و ساختارهای بر تخت نشستن زنان فرمانروا در ایران باستان (550 پ.م.-651 م.). زبان‌شناخت, 1399; 10(2): 1-24. doi: 10.30465/ls.2020.5067

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • هزینه‌های بررسی، چاپ و انتشار نشریۀ زبانشناخت 1402-11-03
  • اختصاص شناسۀ بین‌المللی DOI به مقاله‌ها در نشریۀ زبانشناخت 1399-08-10






اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب