• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

زبان‌شناخت

  1. صفحه اصلی
  2. هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی

    نویسندگان

    • مسلم احمدی 1
    • یحیی حسینایی 2

    1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه افسری امام علی (ع)(نویسنده مسئول)

    2 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه افسری امام علی (ع)

,

نوع مقاله : علمی-ترویجی

10.30465/ls.2022.30686.1856
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

زبان مشترک یکی از عوامل مهم تعریف‌کننده هویت و ملیت گروه‌های انسانی به شمار می‌آید. این زبان در واقع نقش عمده‌ای در برقراری ارتباط میان ساکنان گوناگون یک سرزمین بازی می‌کند. زبان و ادبیات فارسی، به دلیل ویژگی‌های ارزشمندی که دارد، به عنوان محور اصلی تمدن و فرهنگ ایرانی و عاملی وحدت‌آفرین مطرح بوده است. دوره قاجار نقطه آغاز برخورد ایران با دنیای خارج بود. در اثر این برخورد، وجوه تمایز و تفارق «خود» از «دیگری» برجسته شد. توجه به «هویت» بی آنکه درباره آن سخنی به میان آید، در آثار مکتوب دوره قاجار ظاهر شد. صبا یکی از معروف‌ترین و به بیانی بزرگ‌ترین شاعر دوره جنگ‌های ایران و روس است. وی با بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی، هویت زبانی در شهنشاه‌نامه را به شیوه جدیدی بازآفرینی کرده است. در این جستار، هویت زبانی در شهنشاه‌نامه با شیوه توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از روش کتابخانه‌ای و سندکاوی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می-دهد که صبا توانسته است با خلق مفاهیمی همچون نوگرایی و بازآفرینی زبانی، آوردن کلمات جدید فرنگی و لغات تازه و نمایش نقش بنیادین زبان فارسی در پاسداشت هویت ملی، به اهمیت زبان فارسی، در حفظ و تحکیم ملیت و وطن‌گرایی در جامعه بپردازد.

کلیدواژه‌ها

  • هویت زبانی
  • ملیت
  • صبا
  • شهنشاه‌نامه
  • قاجار

موضوعات

  • زبانشناسی همگانی
  • XML
  • اصل مقاله 161.64 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
1- ابوالقاسمی، محسن. (1378). تاریخ مختصر زبان فارسی، تهران: طهوری.
2- احمدی، حمید. (1383). ایران: هویت، ملیت، قومیت. تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
3- ــــــــــــــــــ. (1390). بنیادهای هویت ملی ایرانی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی واجتماعی.
4- اشرف، احمد. (1395). هویت ایرانی از دوران باستان تا پهلوی. چاپ چهارم. تهران: نشر نی.
5- آرین­پور، یحیی. (1379). از صبا تا نیما. تهران: انتشارات زوار.
6- بهبودی، هدایت­اله. (1371). ادبیات در جنگ­های ایران و روس. تهران: انتشارات حوزه هنری.
7- تاجیک، محمدرضا. (1384). هویت ایرانی، فرصت‌ها و چالش‌ها. در مجموعه هویت ملی در ایران به کوشش داود میر محمدی. تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
8- توکلی طرقی، محمد. (1382). تجدد بومی و باز اندیشی تاریخ. تهران: نشر تاریخ ایران.
9- جنکینز، ریچارد. (1383). هویت اجتماعی، ترجمه تورج یار احمدی. تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
10- حمیدی­شیرازی، مهدی. (1364). شعر در عصر قاجار. تهران: گنج کتاب.
11- ربانی، جعفر. (1381). هویت ملی. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
12- رستگارفسایی، منصور. (1381). فردوسی و هویت­شناسی ایران (مجموعه مقالات) تهران: نشر طرح نو.
13- روح­الامینی، محمود. (1383). مفهوم­شناسی هویت ملی، هویت ملی در ایران به اهتمام داوود میر محمدی. تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
14- شفیعی کدکنی، محمد رضا. (1380). ادبیات فارسی از جامی تا روزگار ما. ترجمه حجت الله اصیل. تهران: نشر نی.
15- صبای­کاشانی، فتحعلی­خان. (1867). شهنشاه­نامه. انتشارات: بمبئی.
16- طاهری­خسروشاهی، محمد. (1388). فصل های تاریکی جنگ های روس با ایران در شعر فارسی. تهران: تمدن ایرانی.
17- قائم­مقام فراهانی، میرزاعیسی. (1380). احکام الجهاد و اسباب­الرشاد، به تصحیح و مقدمه تاریخی غلامحسین زرگری نژاد. تهران: بقعه.
18- لنگرودی، شمس. (1375). مکتب بازگشت (بررسی دوره های افشاریه زندیه و قاجاریه). تهران: مرکز.
19- مسکوب، شاهرخ. (1379). هویت ایرانی و زبان فارسی. تهران: فرزان.
20- مؤتمن، زین العابدین. (1371. تحول شعر فارسی. تهران: طهوری.
21- ناتل خانلری، پرویز. (1326)؛ نثر فارسی در دوره اخیر در کنگره نویسندگان ایران. تهران: نگین.
22- نجفی، موسی. (1386)؛ ساحت معنوی هویت ملی ایرانیان (خودآگاهی تاریخی، جهانی شدن و انقلاب اسلامی). تهران: دفتر نشر معارف.
-مقالات:
1- ابوالحسنی، سید رحیم. (1389). مؤلفه‌های سنجش تجربی هویت ملی. کنکاشی در هویت ایرانی (مجموعه مقالات) به کوشش ابراهیم حاجیانی تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
2- احمدی، حمید. ( 1386). «اتحاد ملی، هویت ملی و ضرورت بازسازی آن در ایران (نگرش معرفت شناسی) مجموعه مقالات همایش ملی اتحاد ملی. راهبردها و سیاست‌ها، با مقدمه دکتر حسن روحانی». تهران: گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
3- اشرف، احمد. (1373). «بحران هویت ملی و قومی در ایران»، مجله ایران نامگ. س دوازدهم. ش 47. صص 521تا550.
4- حاجیانی، ابراهیم(1379)؛ «تحلیل جامعه شناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه»، فصلنامه مطالعات ملی، سال دوم، شماره 5، صص 55تا72.
5- آبادیان، حسین. (1388). «مؤلفه‌های هویت ملی در برخی آثار مکتوب نیمه نخست دوره قاجار». فصلنامه تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا (س). س نوزدهم. ش 3پیاپی. صص58-77.
6- طاهری­خسروشاهی، محمد. (1390). «ادبیات پایداری در شعر دوره قاجار»، فصلنامه مطالعات ملی. س دوازدهم. ش 46. صص 132تا156.
7- فلاح، مرتضی. (1386). «نقش زبان فارسی در یکپارچگی و وحدت ملی ایران». مجله گوهر گویا، س یکم. ش چهارم. صص 98-115.
8- گودرزی، حسین (1384)؛ «موقعیت زبان و ادبیات فارسی در ایران عصر صفویه و رابطه آن با زبان رسمی و ملی». فصلنامه مطالعات ملی. س دوازدهم. ش 3. صص 115-135
    • تعداد مشاهده مقاله: 405
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304
زبان‌شناخت
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25
بهار و تابستان1401
شهریور 1401
صفحه 29-47
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 161.64 K
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 10 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 25 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 01 فروردین 1401
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 405
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304

APA

احمدی, مسلم و حسینایی, یحیی . (1401). هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی. زبان‌شناخت, 13(1), 29-47. doi: 10.30465/ls.2022.30686.1856

MLA

احمدی, مسلم , و حسینایی, یحیی . "هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی", زبان‌شناخت, 13, 1, 1401, 29-47. doi: 10.30465/ls.2022.30686.1856

HARVARD

احمدی, مسلم, حسینایی, یحیی. (1401). 'هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی', زبان‌شناخت, 13(1), pp. 29-47. doi: 10.30465/ls.2022.30686.1856

CHICAGO

مسلم احمدی و یحیی حسینایی, "هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی," زبان‌شناخت, 13 1 (1401): 29-47, doi: 10.30465/ls.2022.30686.1856

VANCOUVER

احمدی, مسلم, حسینایی, یحیی. هویت زبانی در شهنشاه‌نامه صبا نمونه‌ای از بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن‌گرایی. زبان‌شناخت, 1401; 13(1): 29-47. doi: 10.30465/ls.2022.30686.1856

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • هزینه‌های بررسی، چاپ و انتشار نشریۀ زبانشناخت 1402-11-03
  • اختصاص شناسۀ بین‌المللی DOI به مقاله‌ها در نشریۀ زبانشناخت 1399-08-10






اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب