• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

زبان‌شناخت

  1. صفحه اصلی
  2. ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ

    نویسندگان

    • فاطمه ذاکری 1
    • فاطمه بهجت 2
    • محمد رستم پور 3

    1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان انگلیسی، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی، آباده، ایران

    2 استادیار گروه زبان انگلیسی، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی، آباده، ایران (نویسندۀ مسئول)

    3 استادیار گروه زبان انگلیسی، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی، آباده، ایران

,

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

10.30465/ls.2022.39963.2040
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

افعال حسّی طبقۀ مهمی از افعال در زبان‌های طبیعی‌اند که رویدادهای حسّی و ادراکی مربوط به انسان و دیگر موجودات ذی‌شعور را بیان می‌کنند. هدف پژوهش حاضر این است که ساختار موضوعی افعال مربوط به حس شنوایی در زبان فارسی را در چارچوب دستور ساخت گلدبرگ (1995، 2006) بررسی نماید. داده‌های پژوهش مشتمل بر 320 جملۀ نوشتاری فارسی معیار است که از پیکرۀ همشهری (نسخۀ دوم) استخراج شده‌اند. نتایج بررسی داده‌ها نشان می‌دهد که فعل بسیط «شنیدن» چندمعناترین فعل حسّی شنوایی در زبان فارسی است که پنج معنای متفاوت دارد: شنیدن غیرارادی، شنیدن ارادی، مطلع شدن، اطاعت کردن و استشمام کردن. فعل «شنیدن» در این معانی پنج‌گانه در مجموع سه نوع ساختار موضوعی را از خود نشان می‌دهد: [فاعل + مفعول اسمی]، [فاعل + مفعول بندی] و [فاعل + مفعول حرف ‌اضافه‌ای]. سایر افعال مربوط به حس شنوایی نیز دارای ساخت ساختار موضوعی خاصی هستند که تعیین‌کنندۀ معنا و نحو آنهاست اما درجۀ چندمعنایی آنها کمتر از فعل «شنیدن» است. براساس رویکرد ساخت‌بنیاد می‌توان نتبجه گرفت که چندمعنایی این افعال از نوع چندمعنایی ساختی است که در سطح ساخت‌های کمابیش انتزاعی و طرحواره‌ای قابل تبیین است و نه در سطح واژه‌های عینی.

کلیدواژه‌ها

  • ساخت موضوعی
  • فعل حسّی
  • دستور ساخت
  • دستور ساخت شناختی
  • رویکرد ساختی

موضوعات

  • زبانشناسی همگانی
  • XML
  • اصل مقاله 333.46 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
اسدالهی، خدابخش و شاه‌حسینی، الهه (1395). بررسی معنی‌شناختی فعل «دیدن» در دیوان حافظ. مجموعه مقالات گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران، 11، 654-672.
افراشی، آزیتا و صامت جوکندوان، سجاد (1393). چندمعنایی نظام‌مند با رویکردی شناختی تحلیل چندمعنایی فعل حسی «شنیدن» در زبان فارسی. ادب‌پژوهی، 30، 29-59.
افراشی، آزیتا؛ عسگری، ساناز (1396). چندمعنایی فعل حسی «دیدن» در زبان فارسی: پژوهشی شناختی و پیکره‌ای. پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی، 7 (2)، 61-73.
بهنام، مینا (1389). حس‌آمیزی: سرشت و ماهیت. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 19، 67-92.
حضرتی، یوسف؛ فاطمه یوسفی‌راد؛ بلقیس روشن؛ محمدرضا احمدخانی (1394). بررسی چندمعنایی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی: فعل دیداری görmǝk (دیدن). پژوهش‌های زبا‌‌ن‌شناختی در زبان‌های خارجی، 5 (2)، 243-269.
عسگری، ساناز (1394). تحلیل چندمعنایی فعل حسی دیدن در زبان فارسی: پژوهشی شناختی و پیکره‌ای. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
قادری، مهدی (1398). بررسی چندمعنایی افعال حسّی در چهارچوب معناشناسی شناختی: مطالعۀ تطبیقی دو فعل «دیدن» و «شنیدن» در فارسی و انگلیسی. رسالۀ دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران.
قادری، مهدی؛ یوسفی‌راد، فاطمه؛ افراشی، آزیتا و روشن، بلقیس (1398). چندمعنایی نظام‌مند در رویکرد شناختی، تحلیل چندمعنایی فعل حسی دیدن در زبان فارسی. مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران، 27، 73-92.
کریمی‌دوستان، غلامحسین (1379). برخی ترکیبات و اشتقاقات فارسی و نظریۀ ساخت موضوعی. مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 15-16 (1 و2)، 193-201.
مادرشاهیان، سارا (1388). بسط استعاری فعل‌های حسّی و حوزه‌های واژگانی مرتبط در نگرش معنی‌شناسی شناختی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
موسوی، سیدحمزه؛ والی رضایی و محمد عموزاده (1394). بررسی واژۀ «دیدن» از منظر معنا‌شناسی‌ قالبی. جستارهای زبانی، 6 (7)، 219-236.
Åfarli, T. A. (2007). Do verbs have argument structure? in E. Reuland, T. Bhattacharya & G. Spathas (eds.), Argument Structure (pp. 1-16). Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Antuñano, I. I. (1999). Polysemy and Metaphor In Perception Verbs: A Cross-Linguistic Study. PhD Thesis, University of Edinburgh.
Antuñano, I. I. (2002). Mind-as-body as a cross-linguistic conceptual metaphor. Miscelánea. A Journal of English and American Studies, (25), 93-119.
Bencini, G.M.L. & Goldberg, A.Ε. (2000). The Contribution of Argument Structure Constructions to Sentence Meaning. Journal of Memory and Language, 43, 640-651.
Boas, Hans C. (2013). Cognitive Construction Grammar. In Thomas Hoffmann and Graeme Trousdale (eds.), The Oxford handbook of construction grammar (pp. 233–252). Oxford University Press.
Borer, H. (2003). Exo-skeletal vs. endo-skeletal explanations: Syntactic projections and the lexicon. In J. Moore & M. Polinsky (eds), The Nature of Explanation in Linguistic Theory (pp. 31–67). Stanford: CSLI.
Chomsky, N. (1965). Aspects of the Theory of Syntax. Cambridge: MIT Press.
Fillmore, C. J. & Kay, P. (1993). Construction Grammar. Unpublished manuscript, University of California, Berkeley.
Gisborne, N. (2010). The Event Structure of Perception Verbs. Oxford: Oxford University Press.
Goldberg, A.E. (1995). Constructions: A Construction Grammar Approach to Argument Structure. Chicago: The University of Chicago Press.
Goldberg, A.E. (2006). Constructions at Work: the Nature of Generalization in Language. Oxford: Oxford University Press.
Goldstein, E. B. (2010). Sensation and perception (8th ed.). Belmont, CA: Wads worth, Cengage Learning.
Haegeman, L. (1994). Introduction to Government and Binding Theory (2nd ed.). Malden, MA: Blackwell.
Halliday, M.A.K., & Matthiessen, C.M.I.M. (2014). Halliday’s Introduction to Functional Grammar (4th ed.). London/New York: Routledge.
Hoffmann, T. (2017). Construction Grammars. In B. Dancygier (ed.), The Cambridge Handbook of Cognitive Linguistics (pp. 310). Cambridge: Cambridge University Press.
Nolan, B. (2013). Constructional polysemy and argument realisation with the Irish GET verb. in E. van Gelderen, J. Barðdal & M. Cennamo (eds.), Argument Structure in Flux (pp. 87-116). Amsterdam: John Benjamins.
Perek, F. (2015). Argument Structure in Usage-Based Construction Grammar. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Ramonda, K. (2014). Goldberg’s Construction Grammar. In J. Littlemore & J. R. Taylor (eds.), The Bloomsbury Companion to Cognitive Linguistics (pp. 60-71). London: Bloomsbury.
Strenberg, R.J. (2006). Cognitive psychology. California: Thomson Wadsworth.
Sweetser, E. (1990). From Etymology to Pragmatics: Metaphorical and
Cultural Aspects of Semantic Structure.
Cambridge: Cambridge University
Press.
Ungerer, Friedrich & Schmid, Hans-Jörg (2006). An Introduction to Cognitive Linguistics. Harlow: Pearson Longman.
Viberg, Å. (2008). Swedish verbs of perception from a typological and contrastive perspective. In M. A. Gómez-González, J. L. Mackenzie & E. M. Álvarez, (Eds.), Languages and cultures in contrast and comparison (pp. 123-172). Amsterdam: John Benjamins.
    • تعداد مشاهده مقاله: 415
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358
زبان‌شناخت
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 25
بهار و تابستان1401
شهریور 1401
صفحه 161-190
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 333.46 K
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 02 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 21 اسفند 1401
  • تاریخ پذیرش: 28 فروردین 1401
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 415
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358

APA

ذاکری, فاطمه , بهجت, فاطمه و رستم پور, محمد . (1401). ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ. زبان‌شناخت, 13(1), 161-190. doi: 10.30465/ls.2022.39963.2040

MLA

ذاکری, فاطمه , , بهجت, فاطمه , و رستم پور, محمد . "ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ", زبان‌شناخت, 13, 1, 1401, 161-190. doi: 10.30465/ls.2022.39963.2040

HARVARD

ذاکری, فاطمه, بهجت, فاطمه, رستم پور, محمد. (1401). 'ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ', زبان‌شناخت, 13(1), pp. 161-190. doi: 10.30465/ls.2022.39963.2040

CHICAGO

فاطمه ذاکری , فاطمه بهجت و محمد رستم پور, "ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ," زبان‌شناخت, 13 1 (1401): 161-190, doi: 10.30465/ls.2022.39963.2040

VANCOUVER

ذاکری, فاطمه, بهجت, فاطمه, رستم پور, محمد. ساختار موضوعی افعال حسّی شنوایی در زبان فارسی در چارچوب دستور ساختِ گلدبرگ. زبان‌شناخت, 1401; 13(1): 161-190. doi: 10.30465/ls.2022.39963.2040

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • هزینه‌های بررسی، چاپ و انتشار نشریۀ زبانشناخت 1402-11-03
  • اختصاص شناسۀ بین‌المللی DOI به مقاله‌ها در نشریۀ زبانشناخت 1399-08-10






اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب