چکیده
مقالۀ حاضر، ترجمۀ فارسیِ و بررسی متنی به زبان سغدی مسیحی دربارۀ زندگی و اقدامات «یوحنای دیلمی» قدیس سریانی مسیحی است، که در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم میلادی در عراق و ایران می‌زیسته است. این متن سغدی در کلیسای نستوری ناحیه «بولاییق» (Bulayȉg) ترفان همراه با چند متنِ دیگر کشف شده است و در کتابخانه دولتی برلین نگهداری می‌شود و با وجود افتادگی بسیار دارای اطلاعات تاریخی منحصر به فردی است که وضعیت اجتماعی، تاریخی، دینی و زبانی آن دوران را منعکس می‌کند. این متن سغدی به اقدامات مهم «یوحنای دیلمی» می‌پردازد که در عراق و به‌خصوص ایران انجام شده‌اند .
این متن سغدی که مورد بررسی برخی محققان از جمله «سیمز ویلیامز»(Sims-Williams) قرار گرفت است، با توجه به شواهد زبانی گونۀ متأخری از زبان سغدی را می‌نمایاند. همچنین، از آنجایی‌که این متن سغدی تاکنون به زبان فارسی ترجمه نشده است، در این پژوهش تلاش گردید تا متن به زبان فارسی برگردانده شود و مقرر شد که این برگردان بر اساس متن سغدی باشد . همچنین، سعی گردید این متن سغدی با سایر متون موجود دیگر دربارۀ این قدیس سریانی تطبیق داده شود و یادداشت‌هایی بر موضوعات مطروحه در محتوای این متن سغدی ارائه گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)