چکیده
زبان فارسی میانه به نظامهای نوشتاری مختلف نوشته شده که یکی از آن جمله موسوم به «پهلوی کتابی» است. این نظام نوشتاری ریشه در خط آرامی دارد و در ردۀ نظامهای واجی دسته‌بندی می‌شود. با آنکه تعداد واجهای فارسی میانه به حدود 30 واج می‌رسد، اما پهلوی کتابی 14 نویسه بیشتر ندارد. کمیِ تعداد نویسه‌ها، و وجود پدیدههایی مانند املای تاریخی و هزوارش، پهلوی کتابی را نظامی نسبتاً «دشوارخوان» معرفی کرده است. این مقاله با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای و با روشی تحلیلی- توصیفی، دشواریهای برونه‌ای و درونه ای پهلوی کتابی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای آموزشی بهتری را برای فراگیریِ آسانترِ آن آن پیشنهاد کند. نتایج نشان میدهد که حتی بدون مراجعه به متون پهلوی، تمام دشواریهای برونه‌ای پهلوی کتابی در سه تا چهار جلسۀ آموزشی قابل رفع و رجوع است. اما بخشی از درونۀ این نظام نوشتاری که مرتبط با نوع نویسه‌ها و تعیین ارزش واجی آنهاست، نیاز به چندین جلسۀ آموزشی دارد، بعلاوه، آن بخش که دربرگیرندۀ املای تاریخی و شبه تاریخی، واژههای عالمانه و هزوارشهاست، نیاز به مطالعات مستمر دارد و با چند جلسۀ آموزشی محقق نمی‌شود و برای تسلط بر آن باید تمام متون فارسی میانه را مورد بررسی قرار داد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)