نوع مقاله : علمی-پژوهشی
چکیده
درمعنی‌شناسی شناختی، منظور از سازوکارهای شناختی ابزارهای شناختی مثل مجازهای مفهومی، استعاره‌های مفهومی و تصویری، و طرحواره‌های تصویری هستند که در سازماندهی ودرک مفاهیم انتزاعی در ذهن انسان نقش دارند. هدف مقاله حاضر، بررسی نمونه‌هایی از این سازوکارهای شناختی است که در دعای امام سجاد علیه السلام در صحیفة سجادیه به کار‌رفته‌است. سؤالی که مقاله حاضر این است که این سازوکارهای شناختی در مفهوم‌سازی مضامین و درک مفاهیم انتزاعی دعا چه نقشی دارند. از سوی دیگر، کدام شاخص‌های شناختی، زبان دعا را از زبان عادی متمایز می‌کند؟ نتایج تحلیل نشان می‌دهد مضامین دینی موجود در این ادعیه، علاوه بر مفاهیم حقیقی، از مفاهیم انتزاعی ساخته شده‌اند که به کمک سازوکارهای شناختی استعاره، مجاز، تصویرسازی و طرحواره‌های تصویری ساختارمند می‌شوند و درک آنها تسهیل می‌شود. همچنین، زبان دعا، از نظر نوع سازوکارهای شناختی به زبان عادی نزدیک است اما از جهاتی شاهد جنبه‌های ادبی در این مفهوم‌سازی‌ها می‌باشیم.
)