• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

زبان‌شناخت

  1. صفحه اصلی
  2. چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی

    نویسندگان

    • آیدا عظیمی 1
    • آزیتا افراشی 2

    1 دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران

    2 دانشیار پژوهشکده زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران

,

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

10.30465/ls.2021.6276
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

در این پژوهش ابتدا معانی افعال حوزه شنیدن را به شیوه کتابخانه‌ای در فرهنگ‌های لغت یافتیم وفهرستی از معانی افعال حوزه شنیدن فراهم آوردیم و برچسب‌های معنایی دسته‌بندی شده‌ای را ایجاد کردیم که تمام معانی ذکر شده در فرهنگ‌ها را شامل گردد . سپس شواهد کاربرد این افعال را از پایگاه دادگان زبان فارسی، که پیکره‌ای از متون فارسی است، استخراج و در نرم‌افزار Excel درج نمودیم. با توجه به شواهد فرهنگ‌های لغت و پیکره معاصر، 11 معنی برای فعل "شنیدن"، 6 معنی برای "شنفتن"، 3 معنی برای "گوش دادن"، 4 معنی برای "گوش کردن" و 5 معنی برای "نیوشیدن" استخراج شد. همچنین با توجه به داده‌های به دست آمده از پیکره تاریخی، 11 معنی برای فعل "شنیدن"، 1 معنی برای "شنفتن"، 2 معنی برای "گوش دادن"، 2 معنی برای "گوش کردن" و 2 معنی برای "نیوشیدن" استخراج گردید. به عنوان نتیجه، با استفاده از بسامد معانی، نمودار شبکه معنایی فعل شنیدن، گوش دادن و گوش کردن در پیکره معاصر ترسیم شد. از این یافته‌ها می‌توان در فرهنگ‌نگاری، آموزش زبان به غیر‌فارسی‌زبانان و به منظور مقایسه بینازبانی معانی افعال حوزه شنیدن با نتایج سایر پژوهش‌ها در زبان‌های دیگر بهره برد.

کلیدواژه‌ها

  • معناشناسی شناختی
  • چندمعنایی نظام‌مند
  • افعال حسی
  • افعال حوزه شنیدن
  • پیکره
  • زبان فارسی
  • XML
  • اصل مقاله 553.15 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
افراشی، آزیتا. 1395. مبانی معناشناسی شناختی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
افراشی، آزیتا و صامت، سجاد. 1393. "چندمعنایی نظام‌مند با رویکردی شناختی تحلیل چندمعنایی فعل حسی "شنیدن" در زبان فارسی". ادب‌پژوهی، دوره 8، شماره 30، 29-59.
افراشی، آزیتا و عسگری، ساناز (1396) "چندمعنایی فعل حسی ”دیدن“ در زبان فارسی: پژوهشی شناختی و پیکره‌ای". پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی، دوره 7، شماره 14، 61-73.
انوری، حسن. 1381. فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.
پورداد، افروز. کربلایی صادق، مهناز. 1392. بررسی رده‌شناختی دو مفهوم "خوردن" و آشامیدن" در زبان فارسی: رویکردی شناختی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
حسن‌دوست، محمد. 1383. فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
دهخدا، علی اکبر و همکاران. 1325. لغتنامۀدهخدا. تهران: سازمان لغتنامه.
شهابی،شایا. 1391. طراحی و ساخت سیستم پردازش معنی پیکره‌بنیاد: رفع ابهام معنایی افعال حسی. کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران
عاصی، مصطفی. 1382. "از پیکره زبانی تا زبانشناسی پیکره‌ای" در: مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس زبان‌شناسی، 1382، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
عظیمی، آیدا. 1399. بررسی چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، به راهنمایی: آزیتا افراشی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فتحعلی، زهرا و افراشی، آزیتا. 1396. چندمعنایی فعل‌های حسی: رویکردی شناختی و پیکره‌ای به مطالعه افعال حوزه معنایی خوردن و آشامیدن در زبان فارسی. کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. تهران.
فیاضی، مریم. کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه. گلفام، ارسلان. افراشی، آزیتا. آقا گل زاده، فردوس. 1387. خواستگاه استعاری افعال چندمعنا در زبان فارسی از منظر معنی‌شناسی شناختی".  ادب‌پژوهی، دوره 1، شماره 6، 87-109.
کریمی، طاهره. علامی، ذوالفقار. 1392. "استعاره‌های مفهومی در دیوان شمس بر مبنای کنش حسی خوردن". نقد ادبی دنشگاه تربیت مدرس، دوره 6، شماره 24، 143-168.
گندمکار، راحله. 1395. "بررسی چندمعنایی فعل خوردن؛ نمونه‌ای از عدم کارآیی رده‌شناسی واژگان". زبان‌پژوهی دانشگاه الزهرا، دوره 8، شماره 19، 149-167.
مادرشاهیان، سارا. 1388. بسط استعاری فعل‌های حسی و حوزه‌های واژگانی مرتبط در نگرش معناشناسی شناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا، تهران.
معین، محمد. 1350. فرهنگ معین.‌ تهران: مازیار.
منصوری، یدالله. 1394. فرهنگ ریشه‌شناختی افعال فارسی میانه. تهران: آوای خاور.
Baker, Paul, Andrew Hardie and Tony McEnery. 2006. A Glossary of Corpus Linguistics. Edinburg: Edinburgh University Press.
Dash, Niladri Serkhar. 2008. Corpus Linguistics: An Introduction. Delhi: Pearson Longman.
Evans, Nicolas and David Wilkins. 2000, “In the Mind's Ear: the Semantic Extensions of Perception Verbs in Australian”, Language, 76: 546-592.
Goddard, Cliff. 1992. Pitjantjatjara/Yankunytjatjara to English Dictionary: Revised Second Edition. Iad Press.
Ibarretxe-Antuñano, Iraide. 1997. “Smelling and Perception: A Cross-linguistic Study”. "Cuadernos de filología inglesa, (6)2, pp. 113-121.                      
_1999. Polysemy and Metaphor in Perception Verbs: A Cross-Linguistic Study. PhD Thesis, University of Edinburgh.
Jakobi, Angelika & El-Shafie El-Guzuuli. 2013. “Perception Verbs and Their Semantics in Dongolawi (Nile Nubian)”. In Perception and cognition in language and culture. Brill. pp. 193-215.
Johnson, Mark. 1987. The Body in the Mind: the Bodily Basis of Meaning, Imagination and Reason. Chicago: University of Chicago Press.
Kurath, Hans. 1921. The Semantic Sources of the Words for the Emotions in Sanskrit, Greek, Latin and the Germanic Languages. Menasha (WI): George Banta Publishing.
Lakoff, George & Mark Johnson. 1980. Metaphors We Live by, Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, George. 1987. Women, Fire and Dangerous things, What Categories Reveal about the Mind. Chicago and London: Chicago University Press.                    
López, Rojo A. M. & Javier Valenzuela. 2004. “Verbs of Sensory Perception: An English-Spanish comparison”. Languages in contrast, 5(2), 219-243.
Neagu, Mariana. 2013. “What is Universal and What is Language Specific in The Polysemy of Perception Verbs”. In Irina Necula (ed.), Revue roumaine de linguistique, 58(3), 329-343.
Newman, John. 1997. “Eating and drinking as Sources of Metaphor in English”. Cuadernos de Filologia Inglesa, 6(2), 213-231.
Sweetser, Eve. 1990. From Etymology to Pragmatics: Metaphorical and Cultural Aspects of Semantic Structure. Cambridge: Cambridge University Press.
Taylor, John.R. 1995. Linguistic Categorization. Protoypes in Linguistic Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
Traugott, Elizabeth Closs. 1986. “From Polysemy to Internal Semantic Reconstruction”. Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society, Vol. 12, 539-550.
Treis, Yvonne. 2010. “Perception Verbs and Taste Adjectives in Kambaata and beyond”, in Anne Storch (ed.), SUGIA – Sprache und Geschichte in Afrika, 313-346.
Vanhove, Martine. 2008. "Semantic Associations between Sensory Modalities, Prehension and Mental Perceptions”.in: Martine Vanhove (ed.), From polysemy to semantic change: Towards a typology of lexical semantic associations, 341-370.
Van Hoek, K. 1999. “Cognitive Linguistics”. InRobert A. Wilson and Frank C. Keil (eds.): The MIT Encyclopedia of the Cognitive Sciences, 134, 135.
Viberg, Ake. 1984. “The Verbs of Perception: A Typological Study”. In B,
Wierzbicka, Anna. 1994. "Semantic Universals and Primitive Thought: The Question of the Psychic Unity of Humankind". Journal of Linguistic Anthropology, 4(1), 23-49.
نشانی پایگاه دادگان زبان فارسی:
http://pldb.ihcs.ac.ir
    • تعداد مشاهده مقاله: 618
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 502
زبان‌شناخت
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22
اسفند 1399
صفحه 133-157
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 553.15 K
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 19 آذر 1399
  • تاریخ بازنگری: 29 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 17 اسفند 1400
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 618
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 502

APA

عظیمی, آیدا و افراشی, آزیتا . (1399). چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی. زبان‌شناخت, 11(2), 133-157. doi: 10.30465/ls.2021.6276

MLA

عظیمی, آیدا , و افراشی, آزیتا . "چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی", زبان‌شناخت, 11, 2, 1399, 133-157. doi: 10.30465/ls.2021.6276

HARVARD

عظیمی, آیدا, افراشی, آزیتا. (1399). 'چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی', زبان‌شناخت, 11(2), pp. 133-157. doi: 10.30465/ls.2021.6276

CHICAGO

آیدا عظیمی و آزیتا افراشی, "چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی," زبان‌شناخت, 11 2 (1399): 133-157, doi: 10.30465/ls.2021.6276

VANCOUVER

عظیمی, آیدا, افراشی, آزیتا. چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره‌ای و شناختی. زبان‌شناخت, 1399; 11(2): 133-157. doi: 10.30465/ls.2021.6276

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • هزینه‌های بررسی، چاپ و انتشار نشریۀ زبانشناخت 1402-11-03
  • اختصاص شناسۀ بین‌المللی DOI به مقاله‌ها در نشریۀ زبانشناخت 1399-08-10






اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب