چکیده
نظام‌های صرفی زبان‌های مختلف تمایل‌دارند از اصول خاصی پیروی کنند، شفافیت یکی از این اصول مهم است. جستار حاضر، به‌بررسی شفافیت نشانه‌های تصریفی فارسی و انگلیسی براساس نظریه صرف‌طبیعی پرداخته‌است. مسئله اصلی آن‌است که شفافیت در وندهای تصریفی این دو زبان از منظر صرف طبیعی چگونه بازنمایی می‌شود. دادههای فارسی از پیکره پژوهشگاه علوم‌‌‌‌انسانی و مطالعات فرهنگی و دادههای انگلیسی از پایگاه پیکره انگلیسی‌آمریکایی معاصر به روش نمونه‌گیری‌تصادفی )و بر مبنای تعداد واژه‌های مساوی) انتخاب شده، سپس براساس دیدگاه درسلر و مایرثالر موردبررسی قرار گرفته‌است. نتایج پژوهش نشان‌می‌دهد که در فارسی صورت‌های تصریفی -ها و –ون جمع‌ساز، -ترین صفت‌عالی‌ساز، تـ- و -اد گذشته‌ساز، و نـ- منفی‌ساز و در انگلیسی صورت‌های ‘s- مالکیت، -est صفت‌عالی‌ساز و -en صفت‌مفعولی‌ساز، شفاف و باقی نشانه‌ها غیرشفاف‌اند. یافته‌ها حاکی از آن است که شفافیت مقوله‌های اسم و فعل در فارسی بیش از صفت است اما شفافیت مقوله‌های اسم و صفت در انگلیسی بیش از شفافیت فعل است. این امر یکی از وجوه افتراق نظام صرفی این دو زبان است. همچنین، میان ملاک شفافیت و بسامدوقوع نشانه‌تصریفی رابطه مستقیمی وجود ندارد. در نظام‌صرفی هر دو زبان بین مقوله دستوری و شفافیت رابطه مستقیمی وجوددارد. اما این رابطه درخصوص شفافیت هریک‌از نشانه‌ها با بسامد وقوعشان لزوما صدق‌نمی‌کند.
موضوعات
)